Vân Long có diện tích 3.500ha, Vân Long là khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, được hình thành từ việc đắp tuyến đê trị thủy dài hơn 30km phía tả ngạn sông Đáy năm 1960. Đầm Vân Long được mệnh danh là “vịnh không sóng” bởi mặt nước mênh mông, phẳng lặng như một tấm gương khổng lồ, phản chiếu những nét tạc kỳ vĩ của thiên nhiên.

Du khách tham quan tại đầm Vân Long. Ảnh: BCXB

Du khách đến với Vân Long, du khách được thăm quan quanh đầm trên những chiếc thuyền với một vùng không gian rộng lớn cùng những dãy núi đá vôi sừng sững tạo thành bức tường thành thiên nhiên hùng vĩ bao quanh những đầm nước mênh mông phẳng lặng. Cùng với cảm giác bình yên của một miền quê, đến với Vân Long du khách còn có cơ hội thưởng ngoạn hệ thống hang động tuyệt đẹp với 32 hang riêng có của Vân Long như: hang Bóng, Rùa, Chanh, Thung Dơi… Trong đó, hang Cá dưới chân núi Hoàng Quyển nổi lên như một điểm nhấn của hệ thống hang động nơi đây với chiều dài 250m, cao 8m, rộng 10m có cấu tạo nửa chìm, nửa nổi, trần hang rủ xuống những vòm thạch nhũ lấp lánh muôn hình vạn trạng vô cùng đẹp mắt. 
Vùng đất ngập nước Vân Long còn là nơi cư trú của 39 loài thú, 72 loài chim, 32 loài bò sát lưỡng cư, 44 loài cá, 39 loài thủy sinh và 79 loài côn trùng, trong đó nhiều loài có tên trong sách Đỏ Việt Nam như: rắn hổ chúa, kỳ đà hoa, sơn dương... Đặc biệt, Vân Long được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam ghi nhận là “Nơi có số lượng cá thể Voọc quần đùi trắng nhiều nhất” với trên 100 cá thể đang có nguy cơ tuyệt chủng toàn cầu. Vào mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau), Vân Long trở thành địa điểm trú đông của nhiều loài chim di cư từ phương Bắc như: Đại bàng Bonelli, diệc xám, cò ngàng lớn, mồng két, cò bợ, cò trắng, vạc… Đây cũng là nơi tập trung của 457 loài thực vật bậc cao và 35 loài thực vật thủy sinh, trong đó có 8 loài được ghi tên trong sách Ðỏ Việt Nam gồm lát hoa, kiêng, tuế lá rộng, cốt toái bổi, sắng bách bộ, mã tiền, hoa tán và sưa Bắc Bộ.

Khách du lịch du thuyền trên đầm Vân Long. Ảnh: Minh Dũng

Du khách đến đây không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ của muôn vàn cỏ cây, hoa lá, được ngắm nhìn từng đàn chim, đàn Voọc nhởn nhơ nô đùa trên những sườn vách cheo leo mà du khách còn được hòa mình trong một không gian văn hóa ấn tượng với nhiều di tích lịch sử có giá trị - nơi phát tích của nhà Đinh như Động Hoa Lư ở Thung Lau xã Gia Hưng; nơi tập trận của Đinh Bộ Lĩnh trước khi dẹp yên các sứ quân để lên ngôi Hoàng đế; đền thờ mẫu ở Thung Lá xã Gia Hưng; đền thờ Tứ vị hồng nương (4 vị tướng của Hai Bà Trưng) ở xã Gia Vân và động Địch Lộng - Nam thiên đệ tam động ở xã Gia Thanh… 

Khu du lịch đất ngập nước Vân Long đưa vào khai thác du lịch từ năm 1998, nơi đây đang được du khách trong và ngoài nước đánh giá là một tuyến điểm du lịch sinh thái đặc sắc hấp dẫn./.

BCXB (t./h)